Kiedy nosić stabilizator na kolano i jaki wybrać?

Uprawiasz sport i chcesz wspomóc swoje kolana, żeby uniknąć kontuzji? A może dotknął Cię uraz, odczuwasz ból w kolanie i wydaje Ci się niestabilne? Rozwiązaniem Twojego problemu może być odpowiednio dobrana orteza kolana lub stabilizator stawu kolanowego. Czym właściwie są stabilizatory na kolano, kto powinien ich używać? Jaka jest różnica między ortezą a stabilizatorem oraz które rozwiązanie będzie dla Ciebie najlepsze? Wszystkiego dowiesz się z tego wpisu.

Co to jest stabilizator?

Zacznijmy od tego, czym jest stabilizator. Jest to sprzęt medyczny do unieruchomienia, odciążenia lub zabezpieczenia danej okolicy ciała. Stosuje się go jako prewencję kontuzji lub element leczenia urazów i schorzeń mięśni i stawów.

Stabilizatory stawu kolanowego mogą być wykonane z twardego lub miękkiego tworzywa, często z dodatkiem stalek czy pelet. Ich kształt jest odpowiednio dopasowany do okolicy ciała, tak aby zapewnić dokładne przyleganie. Stabilizator może być uniwersalny lub dedykowany na prawe bądź lewe kolano. Opaski bez usztywnień mają zastosowanie obustronne. Natomiast w przypadku ortezy ze wzmocnieniami zawsze należy sprawdzić, jakie jest jej dokładne zastosowanie.

Jak działa stabilizator stawu kolanowego?

Na rynku dostępne są różnego rodzaju stabilizatory stawu kolanowego. Ich podstawowym zadaniem jest, jak sama nazwa mówi – stabilizacja i utrzymanie stawu we właściwej pozycji. Stabilizatory kolana występują w trzech stopniach stabilizacji – podstawowym, średnim i zaawansowanym.

W zależności od rodzaju stabilizatora może on:

• Działać prewencyjnie – chronić przed urazem, ograniczając możliwość ruchu prowokującego powstanie urazu lub odnowienie kontuzji
• Wspomagać pracę osłabionych więzadeł (np. w wyniku przeciążenia czy naciągnięcia)
• Odciążać i zmniejszać ból podczas poruszania się Usztywniać – unieruchamiać w pełnym lub częściowym zakresie ruchu

Dokładny opis rodzajów stabilizatorów kolana i ortez znajdziesz w dalszej części wpisu.

Stabilizator kolana – po co go nosić?

Stabilizator kolana warto nosić z dwóch powodów. Po pierwsze ze względu na profilaktykę. Stabilizator wspiera stawy kolanowe i chroni je przed kontuzjami. Osoby, które narażone są na uraz lub zmagają się z nawracającymi kontuzjami, powinny nosić ortezę zapobiegawczo.

Po drugie wsparcie po urazie. Stabilizator nie tylko zabezpieczy kolano przed dalszym uszkodzeniem, ale także stworzy warunki do prawidłowej regeneracji. Kontrolowany ucisk stabilizatora częściowo lub całkowicie przejmuje pracę mięśni i więzadeł. Przeciwdziała powstawaniu obrzęków i poprawia krążenie mimo zmniejszonej aktywności. Dzięki temu organizm może skupić siły na naprawie uszkodzeń i powrocie do zdrowia.

Czym różni się orteza na kolano od stabilizatora?

Poszukując asortymentu ortopedycznego, możemy spotkać się z określeniami stabilizator lub orteza na kolano.

Mówiąc stabilizator stawu kolanowego najczęściej mamy na myśli zaopatrzenie ortopedyczne, które zabezpiecza staw przed urazem lub wspomoże go przy niewielkiej kontuzji czy chorobie.

Orteza kojarzy się jako wyrób wykonany z twardych, mocnych materiałów. Taki, który może zastąpić gips przy poważniejszych urazach, tj. złamanie kości czy zerwanie więzadeł.

W rzeczywistości stabilizatory i ortezy należą do tej samej kategorii produktów. Ich zadaniem jest stabilizacja i ochrona stawów. Określenia te można zatem stosować wymiennie.

Rodzaje stabilizatorów i ortez stawu kolanowego

Na rynku znaleźć można co najmniej kilka rodzajów stabilizatorów stawu kolanowego.

Umownie można je podzielić na trzy podstawowe grupy:

Stabilizatory miękkie

Potocznie określane jako opaska lub ściągacz na kolano. Wykonane z miękkiego i elastycznego materiału, zapinane na rzepy lub zakładane przez stopę. Nie ograniczają ruchomości, ale wspomagają mięśnie i więzadła przy stabilizacji stawu kolanowego. Ich delikatny ucisk redukuje obrzęki, dlatego są szczególnie polecane przy nieokreślonych bólach czy niewielkich urazach t.j. stłuczenie czy skręcenie kolana.

Stabilizatory twarde

Często nazywane są także ortezami stawu kolanowego, stabilizatorami na kolano z szynami bocznymi lub ze wzmocnieniami. W zależności od stopnia stabilizacji stosowane są po poważniejszym urazie lub operacji. Ortezy te mają wbudowane usztywniane elementy i regulowane paski mocujące. Dzięki temu orteza stabilizuje staw i utrzymuje kolano we właściwej pozycji.

Niektóre stabilizatory na kolana nie tylko umożliwiają częściowe lub całkowite unieruchomienie, ale także regulację kąta zgięcia i wyprostu w stawie. Są to ortezy na kolano z zegarem kątowym ROM (z ang. Range of Motion – zakres ruchu w stawie). Najczęściej stosowane po zabiegach operacyjnych (np. rekonstrukcja ACL- więzadła krzyżowego przedniego), aby zabezpieczyć więzadła przed ponownym zerwaniem (dopuszczalny zakres ruchu w kolanie jest dostosowywany do etapu rehabilitacji) lub bezpiecznie rozciągać przykurcze.

Stabilizatory sportowe

Używane są podczas aktywności. Zazwyczaj są dość miękkie, choć mogą zawierać elementy usztywniające. Sportowcy podczas treningów i zawodów narażeni są na przeciążenia i urazy. Kontuzja zawsze wiąże się z nieprzyjemnymi dolegliwościami, czasowym wyłączeniem ze sportu i ryzykiem powikłań. Lepiej zapobiegać niż leczyć. Odpowiednio dopasowane stabilizatory sportowe zabezpieczają stawy i minimalizują ryzyko urazu.

Stabilizatory sportowe są tak zbudowane, aby nie ograniczać ruchów wykonywanych w danym sporcie. Wzmocnienia zabezpieczają natomiast przed niepożądanymi ruchami, które mogłyby spowodować kontuzję. Różne rozmiary i regulowane paski umożliwiają dopasowanie oraz zapewniają dokładne przyleganie. Na rynku znaleźć można także stabilizatory dedykowane do danego sportu. Ortezy sportowe na kolana zabezpieczają stawy przed urazem i umożliwiają wykonanie treningu w maksymalnym obciążeniu. Są bardzo wytrzymałe i odporne na czynniki zewnętrzne.

Ile kosztuje stabilizator na kolano?

Ceny stabilizatorów są bardzo rozbieżne. Zaczynają się od kilkudziesięciu złotych, a kończą w przedziale 2-3 tysięcy złotych.

Skąd tak duże różnice? Cena zależy przede wszystkim od rodzaju stabilizatora, użytego materiału i jakości wykonania. Opaska na kolano będzie kosztować zdecydowanie mniej niż orteza na kolano z szynami.

Najdroższe będą stabilizatory sportowe wykonane na indywidualne zamówienie. Pamiętać jednak należy, że niska cena często związana jest z użyciem słabej jakości materiałów i kiepskim wykonaniem.

W kwestiach zdrowia warto zainwestować w dobre zaopatrzenie, które spełni swoją funkcję, będzie komfortowe w użyciu i posłuży przez dłuższy czas.

Orteza na kolano – refundacja NFZ

Przy niektórych ortezach na kolano możliwa jest refundacja, czyli zwrot części lub całości kosztu zakupu ze środków z NFZ. Dopłata ta może być przyznana raz na trzy lata i dotyczy:

• ortezy stawu kolanowego z zegarową regulacją kąta zgięcia – do 350zł (max, 90% całej kwoty);
• ortezy stawu kolanowego obejmującej cała goleń i udo - do 700zł ((max, 90% całej kwoty).

Aby uzyskać refundację, musi zostać spełnionych kilka warunków. Po pierwsze dysfunkcja stawu kolanowego musi być stwierdzona przez lekarza specjalistę ortopedii, traumatologii, chirurgii, reumatologii, neurologii lub rehabilitacji. Po drugie ten sam lekarz musi zlecić używanie ortezy i wystawić stosowną receptę. Następnie zlecenie na zaopatrzenie trzeba przedstawić w oddziale NFZ.

Jaki stabilizator kolana wybrać?

Nie każdy stabilizator sprawdzi się u każdego. Rodzaj ortezy zależy przede wszystkim od tego, w jakim celu będziemy ją stosować – profilaktycznie czy leczniczo. Ortezy i stabilizatory kolana zawsze powinny być dobierane na podstawie rodzaju dolegliwości i indywidualnych potrzeb.

Jeśli dokucza nam niewielki ból i/lub obrzęk, które pojawiają się bez konkretnej przyczyny, wystarczająca powinna być opaska elastyczna.

Przy poważniejszych dolegliwościach lub intensywnej aktywności sportowej może być potrzebne większe wsparcie kolan. Warto wtedy rozważyć bardziej zaawansowany, odpowiednio dobrany, dedykowany produkt.

Jeszcze inną ortezę zastosujemy w przypadku złamań, zerwanych więzadeł czy po operacjach – wtedy potrzebny będzie sztywny stabilizator unieruchamiający.

Stabilizator ortopedyczny – czyli jaki?

Stabilizator ortopedyczny pozwala na dokładne dopasowanie i zapewnia duże wsparcie stawu kolanowego. Jednocześnie pozwala określić bezpieczny zakres ruchomości. Ortezy znalazły szerokie zastosowanie w leczeniu schorzeń związanych ze stawem kolanowym. Do najczęstszych zastosowań możemy zaliczyć:

Orteza na kolano po artroskopii / operacji

Orteza na kolano po artroskopii McDavid lub po operacji metodą otwartą, lub artroskopową, zabezpiecza kolano przed uszkodzeniem. Obejmuje staw kolanowy i jest mocowana za pomocą pasków na udzie i goleni. Wbudowane szyny boczne z zawiasami ograniczają ruch w stawie do bezpiecznego zakresu i/lub stopniowo rozciągają przykurcze. Niektóre modele posiadają dokładny zegar stopniowy, który umożliwia regulację kąta zakresu ruchu.

Orteza na kolano po udarze

Udar mózgu nierzadko pozostawia po sobie następstwa w postaci porażeń i niedowładów mięśni kończyny dolnej. Orteza wspiera i stabilizując kolano. Chroni przed przeprostem i „uciekaniem” kolana na boki. W ten sposób poprawia postawę, równowagę i ogólną mobilność. Jej używanie pomaga w powrocie do codziennych aktywności. Ortezy na kolano po udarze charakteryzuje duża powierzchnia, użycie twardych materiałów i zastosowanie szyn bocznych, także z zegarem do ustawienia kątów zgięcia i wyprostu.

Orteza przy zwyrodnieniu kolana

Zwyrodnienie kolana polega na zniszczeniu chrząstki i okolicznych elementów budujących staw. Podczas poruszania dochodzi do ich podrażnienia, pojawia się ból i sztywność, które ograniczają ruchomość.

W początkowym okresie, gdy objawy nie są jeszcze tak silne, najlepsze efekty dają miękkie stabilizatory McDavid. Poprzez ucisk poprawiają ukrwienie (lepsze odżywienie) i zmniejszają wysyłkę sygnałów bólowych.

W stadium zaawansowanym, gdzie ból i ograniczenie ruchu utrudniają chodzenie i „normalne” codzienne funkcjonowanie lepiej sprawdzi się stabilizator z elementami usztywniającymi McDavid. Orteza odciążając staw kolanowy, zmniejsza ból, spowalnia postęp choroby i poprawia codzienne funkcjonowanie.

Orteza na skręcone kolano

Do skręcenia kolana dochodzi, kiedy podczas ruchu przekroczone zostaną fizjologiczne zakresy np. podczas upadku, szybkiego skrętu czy niewłaściwego postawienia nogi. Więzadła i torebka stawowa zostają naciągnięte lub zerwane. Pojawia się silny ból, któremu może towarzyszyć obrzęk, a nawet krwiak. Przy pomocy ortezy na skręcone kolano unieruchamia się i zabezpiecza staw kolanowy, aby nie dopuścić do jego dalszego uszkodzenia. W przypadku skręcenia kolana, lekka i oddychająca orteza jest doskonałą alternatywą dla gipsu. Dodatkowo delikatny ucisk stabilizatora poprawia przepływ krwi i limfy co zmniejsza obrzęk. Odpowiednio stabilizująca orteza sprawdzi się również przy uszkodzeniu więzadeł (krzyżowych i bocznych).

Orteza na stłuczone kolano

Stłuczenie kolana to uraz bez przerwania ciągłości skóry. Powstaje przy upadku lub uderzeniu. Towarzyszy mu ból i obrzęk, często pojawia się też podskórne wylewy krwi. Są one spowodowane uszkodzeniem drobnych naczyń krwionośnych.

Jest to łagodny uraz, który nie wymaga unieruchomienia z użyciem ortezy. W tym przypadku warto schładzać kolano, stosować maści przeciwzapalne i nosić elastyczną opaskę na stłuczone kolano, której ucisk pomoże zmniejszyć obrzęk i przyspiesza wchłanianie krwiaka.

Stabilizator stawu kolanowego dla sportowców

Podczas uprawiania sportu stabilizatory stawu kolanowego stosowane są w celu ochrony przed urazem lub wspomagająco w pierwszym etapie po zakończeniu rehabilitacji z powodu kontuzji. Wykonane są z miękkich materiałów, które nie utrudniają ruchu. Muszą być dobrze dopasowane, mogą nawet zostać wykonane na indywidualne zamówienie.

Orteza na kolano do biegania

Wraz ze wzrostem popularności biegania, wzrosłą ilość kontuzji i przeciążeń stawu kolanowego. W razie wystąpienia dolegliwości bólowych należy skonsultować się z ortopedą oraz prewencyjnie zastosować ortezę na kolano do biegania. Wśród biegaczy stosowane są głównie 3 typy stabilizatorów:

• Stabilizator rzepki w postaci elastycznej opaski z miękką podkładką podrzepkową McDavid. Stabilizuje kość, jednocześnie pozwalając na zachowanie całkowitej swobody ruchu.
• Opaska na ITBS McDavid (tzw.„kolano biegacza”) – wyglądem zbliżona do stabilizatora rzepki, pomaga zwalczyć ból po zewnętrznej stronie kolana związany z tarciem pasma biodrowo piszczelowego
• Elastyczna orteza McDavid, stosowana profilaktycznie, przy przeciążeniach lub niewielkich urazach. Poprzez kompresję delikatnie stabilizuje staw, Może dodatkowo korygować ustawienie rzepki.

Orteza na kolano do grania w piłkę nożną

Wśród piłkarzy kontuzje kolan należą do najczęstszych. Aby im zapobiec lub szybciej wrócić do treningów warto zainwestować w dobrej jakości stabilizator na kolano. Przy działaniu profilaktycznym, niewielkim przeciążeniu czy urazie doskonale sprawdzi się elastyczna opaska ze stabilizacją rzepki McDavid. Przy „doleczaniu urazu” można zastosować stabilizator ze wzmocnieniami lub pasami zapewniającymi dodatkowe wsparcie.

Stabilizator do sportów siłowych i crossfitu

Podczas ćwiczeń siłowych czy zajęć crossfitu na kolana działają duże przeciążenia. Zapewnienie im stabilizacji i mocnego wsparcia pozwala na maksymalne wykorzystanie własnych możliwości i bezpieczne dźwiganie ciężarów. Stabilizator do sportów siłowych McDavid musi pozwalać na swobodne wykonywanie przysiadów i wyprostów. Charakteryzuje go użycie specjalnego, elastycznego, ale wytrzymałego materiału, który kompresuje i ogrzewa staw. Ciepło wspiera stawy kolanowe, zwiększając ich elastyczność i poprawiając ukrwienie. W połączeniu z anatomicznym kształtem pozwala to uzyskać duże odciążenie i wsparcie przy zachowaniu mobilności.

Rozmiar ma znaczenie, czyli jak idealne dopasować ortezę

Aby orteza na kolana spełniła swoją funkcję (ochroniła kolana przy ciężkim treningu czy przyspieszyła powrót do sprawności po urazie) najpierw musi zostać odpowiednio dobrana – zarówno pod kątem przeznaczenia, jak i rozmiaru. Zbyt luźna nie będzie dostatecznie przylegać i podtrzymywać stawu. Z kolei zbyt ciasna oprócz dyskomfortu może spowodować otarcia, obrzęki, a nawet niedokrwienie czy zapalenie żył.

Nie zawsze możliwe jest wykonanie ortezy na indywidualne zamówienie. Nie znaczy to jednak, że nie dobierzemy stabilizatora na kolana „pod siebie”. Producenci podają wymiary i obwody przy danym rozmiarze – warto poświęcić chwilę na dokonanie pomiarów i wybór odpowiedniego. Dodatkowe dopasowanie umożliwiają elastyczne taśmy.

McDavid – najlepsze stabilizatory i ortezy

Wśród czołowych producentów stabilizatorów i ortez, szczególnie w dziedzinie medycyny sportowej, na uwagę niewątpliwie zasługuje McDavid. Jest to amerykańska marka, która słynie z szeregu opatentowanych rozwiązań. Stworzona dla profesjonalistów, doskonale sprawdza się w powszechnym użyciu.

McDavid posiada bogatą ofertę stabilizatorów o różnym stopniu ochrony – od elastycznych opasek po mocno usztywniające ortezy z szynami i paskami wzmacniającymi. Co ważne, przy każdym produkcie znajdziemy informację, jak duży poziom wsparcia on zapewnia. Zastosowane pasy dociągające zostały zaprojektowane tak, aby podtrzymywać newralgiczne elementy stabilizujące staw. Ciekawym rozwiązaniem jest także możliwość wyjęcia szyn bocznych, dzięki czemu stabilizator może być wykorzystany zarówno w czasie rehabilitacji, jak i profilaktycznie po jej zakończeniu. W swoich ortezach McDavid wykorzystuje materiały o różnej grubości i oddychalności, tak aby jeszcze lepiej sprostać indywidualnym potrzebom użytkowników.

Na pierwszym miejscu zawsze powinna znaleźć się profilaktyka urazów, lepiej im zapobiegać niż leczyć. Jeśli jednak do kontuzji już doszło, zależy nam na wsparciu regeneracji i przyśpieszeniu powrót do sprawności. W obu przypadkach warto zainwestować w swoje zdrowie i sięgnąć do szerokiej gamy stabilizatorów stawu kolanowego oferowanych przez McDavid. Do najczęściej wybieranych należą modele: McDavid 5140, McDavid 429, McDavid 429X, McDavid 414, McDavid X801, McDavid X605.

Poza stabilizatorami McDavid posiada także ochraniacze stawu kolanowego, które doskonale zapobiegają urazom.

Więcej informacji o produktach znajduje się TUTAJ.

Stabilizator kolana – jak stosować?

Jak założyć i ustawić stabilizator na kolano?

Kiedy już stabilizator kolana został dobrany czas zacząć go używać. Na początek zakładanie. Stabilizator kolana zawsze należy zakładać w pozycji siedzącej z nogą wyprostowaną w kolanie.

Jak założyć stabilizator miękki?

W przypadku stabilizatorów miękkich, czyli opasek lub ściągaczy wystarczy je zwyczajnie wsunąć na kolano. Punkt, w którym powinno znaleźć się kolano, jest zazwyczaj oznaczony przeszyciem, innym kolorem, pogrubioną tkaniną lub ma otwór, w którego miejscu ma znaleźć się rzepka. Należy upewnić się, czy opaska nie została założona tył na przód oraz, czy została nasunięta wystarczająco wysoko. Zawsze należy sprawdzić, czy ściągacz nie zsuwa się lub nie uciska nogi zbyt mocno.

Jak założyć stabilizator sztywny ze wzmocnieniami?

W przypadku ortezy na kolano z szynami bocznymi lub innymi wzmocnieniami należy je poluzować albo rozpiąć przed założeniem. Aby zapewnić odpowiednie wsparcie, orteza musi ściśle obejmować staw, a elementy wzmacniające powinny wspierać dedykowane okolice. Ortezę należy ustawić tak, aby rzepka znajdowała się w dedykowanym, wyprofilowanym otworze. Natomiast szyny powinny przylegać pionowo, wzdłuż uda i podudzia, a punkt zgięcia (zegar kątowy) musi znaleźć się centralnie w osi ruchu kolana.

Zacznij od zapięcia pasków znajdujących się przy stawie kolanowym. Taśmy, czy sznurówki stabilizujące trzeba dociągnąć na tyle mocno, aby czuć wsparcie. Prawidłowo założony stabilizator nie będzie się przemieszczał nawet podczas poruszania się. Jednocześnie, ucisk nie może być zbyt mocny, aby nie zaburzać krążenia. Gdy wsuniemy palec pomiędzy ciało, a ortezę powinniśmy czuć delikatny nacisk.

Orteza na kolano, czy można w niej chodzić?

Jeśli stabilizator stosujemy jako profilaktykę urazu czy w celu zmniejszenie dolegliwości bólowych podczas pracy lub aktywności fizycznej, oczywiste jest, że możemy się w niej poruszać.

W przypadku stanu po urazie czy operacji nie jest to już tak jednoznaczne. Samo używanie ortezy nie jest przeciwwskazaniem do chodzenia. Są nawet sytuacje, że poruszanie się (niekiedy w niepełnym obciążeniu np. z pomocą kul) jest możliwe właśnie dzięki zabezpieczeniu stabilizatorem. Niekiedy jednak stan zdrowia może wymagać odpoczynku. Dla własnego bezpieczeństwa podjęcie aktywności ruchowej powinno skonsultować się z lekarzem.

Orteza na kolano do wody, czy można pływać w stabilizatorze?

Zazwyczaj producenci nie zalecają noszenia ortez podczas intensywnego kontaktu z wodą, ponieważ może to skrócić żywotność produktu. Poza tym użyty materiał może nasiąknąć wodą, co utrudni późniejsze dopasowanie stabilizatora do kolana.

Jeśli w grę wchodzą przygotowanie czy start w zawodach (np. triathlonu), a kolano wciąż wymaga zabezpieczenia, należy sięgnąć po stabilizator specjalnie dedykowany do sportów wodnych lub wodoodporną osłonę na ortezę. Tylko takie zaopatrzenie prawidłowo spełni swoją funkcję i zabezpieczy kolano podczas wysiłku w wodzie.

Jeśli jednak nie ma wyraźnej potrzeby korzystania z ortezy w wodzie, zalecane jest zrezygnowanie z pływania do czasu, kiedy będzie można je wykonywać bez ortezy.

Orteza na kolano, czy można w niej spać?

Zadaniem ortezy z założenia jest ochrona stawu przed uszkodzeniem (pierwotnym oraz dalszym) i nadmiernym obciążeniem podczas ruchu. Jeśli lekarz nie zalecił inaczej, stabilizatora nie trzeba używać w czasie odpoczynku. Tym samym w ortezie nie powinno się spać.